Innowacja o charakterze programowym w oparciu o program autorski Małgorzaty Dąbrowskiej i mgr Barbary Błażejewskiej
Żyjemy w świecie demokracji, uczymy się rozumieć swoje prawa, korzystamy z wolności, tak aby żyć w zgodzie z wartościami, takimi jak pokój, sprawiedliwość, tolerancja. Dzieci są częścią społeczeństwa i korzystają z praw zawartych w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej i Konwencji Prawa Dziecka. Ze względu na niezaradność i niedojrzałość psychiczną, dziecko wymaga specjalnej ochrony. Dlatego naturalnymi “strażnikami” praw dziecka są jego rodzice i opiekunowie. Nauczyciele przedszkoli ponoszą odpowiedzialność za przyszłe losy swoich wychowanków. Wyposażając dzieci w odpowiednie umiejętności, wiedzę oraz postawy, już od najmłodszych lat uświadamiają im, jak ważne są prawa dziecka, dlaczego powinny być przestrzegane i chronione. Głównym założeniem opracowanej innowacji jest nabycie wiedzy i umiejętności z zakresu praw dzieci, oraz pomoc nauczycielom i rodzicom w przybliżeniu dzieciom swoich praw, budzenie świadomości o prawach, jak z nich korzystać, do kogo się zwrócić o pomoc. Wiek przedszkolny to okres wzmożonej aktywności poznawczej i szczególnej wrażliwości emocjonalnej. Działania podejmowane w ramach innowacji mają pomóc dzieciom poznać ich prawa, nauczyć przestrzegania praw innych ludzi, dać wiarę i przekonanie, że warto z nich korzystać w obronie własnej godności osobistej. Ma pokazać, że łatwiej rozwiązywać problem w sytuacji naruszenia praw własnych. Pomysł na napisanie projektu innowacji o tej tematyce wziął się z autopsji. Od pewnego czasu w naszym Przedszkolu organizujemy i prowadzimy zajęcia z zakresu praw dziecka. Oczekiwane rezultaty poznawania swoich praw, dziecko powinno przełożyć na konkretne osiągnięcia, umiejętności wg schematu: dziecko wie, rozumie, potrafi. Właściwa interpretacja treści zapewni osiągnięcie określonych umiejętności.
Celem innowacji jest:
- zapoznanie dzieci z ich prawami wynikających z Konwencji Praw Dziecka,
- poznanie instytucji działających na rzecz ochrony praw dziecka,
- uświadomienie dzieciom, że oprócz praw mają również obowiązki,
- uświadomienie, ze w ich otoczeniu są osoby, do których mogą zwrócić się o pomoc,
- poznanie znaczenia słowa “prawo”,
- poznanie pojęć: respektowanie, egzekwowanie, konwencja,
- poznanie roli rzecznika prawa dziecka,
- zapoznanie dzieci z postacią Janusza Korczaka i jego literaturą np. “Król Maciuś Pierwszy”,
- poznanie norm i zasad postępowania w przedszkolu,
- ocenianie postępowania własnego i kolegów w konkretnych sytuacjach występujących w życiu,
- rozumienie konsekwencji swojego postępowania,
- poznanie sposobów wyrażania pozytywnych i negatywnych opinii, poglądów
- dostrzeganie różnic i podobieństw między ludźmi, jako podstawy tolerancji wobec inności (kolor skóry, płeć, pochodzenie, niepełnosprawność)
- zdobywanie informacji o tym, co jest dobre a co złe,
- obserwacja innych ludzi i gromadzenie doświadczeń własnych w kontaktach społecznych.
Innowacja “Metody i formy zapoznawania dzieci w wieku przedszkolnym z prawami dziecka” będzie realizowana przez cały rok szkolny 2012/2013, we wszystkich grupach wiekowych. Preferowanymi metodami pracy będą metody aktywizujące dziecko, uwzględniające i pobudzające jego zainteresowania. Dobór metod zależeć będzie od wiedzy, a także od osobowości nauczyciela oraz samych dzieci- ich predyspozycji, jak również stopnia znajomości danej problematyki i zaangażowania. Propozycje metod pracy:
metody czynne:
- metoda samodzielnych doświadczeń,
- metoda kierowania własną działalnością dziecka; inspirowanie działalności poprzez zachętę, pomysł, pomoc,
- metoda ćwiczeń, pobudzająca dzieci do powtarzania różnych czynności,
- zabawy sytuacyjne,
- prace plastyczne,
- udział w akcjach charytatywnych na rzecz innych dzieci,
- organizacja gazetek tematycznych,
- rozmowy, opowiadania,
- nauka piosenek, inscenizacja,
- “burza mózgów”
- sposoby społecznego porozumiewania, wpływania na postępowanie dzieci, tłumaczenie, upominanie,
- pokaz, inscenizacja, quiz,
metody słowne:
metody oglądowe :
Wszystkie proponowane metody pracy powinny rozwijać u dzieci samodzielność, uczyć współdziałania w grupie, rozwijać kreatywność, systematyczność, wzmacniać wiarę we własne możliwości, dostarczać wiedzy.
Do form organizacyjnych oddziaływania wychowawczego w przedszkolu, które wykorzystamy do realizacji niniejszego projektu są:
- zajęcia obowiązkowe np. : z dominacją działalności umysłowej, plastycznej,
- zabawy, etiudy pantomimiczne,
- wycieczka do biblioteki w celu obejrzenia dokumentów,
- spotkanie z ciekawymi ludźmi np. : przedstawicielem organizacji stojących na straży praw dziecka.
Treści zawarte w programie innowacyjnym obejmują metody i formy zapoznawania dzieci z prawami dziecka, które każdy nauczyciel może dostosować do wieku i posiadanej wiedzy dzieci. Treści programowe zostały ujęte w 14 obszarów pojęciowych:
- Moje prawa i obowiązki w przedszkolu.
- Mam prawo do tożsamości
- Moje prawa i prawa dorosłych
- Poznaję pracę rzecznika praw dziecka
- Mam prawo do wolności od przemocy
- Mam prawo do szacunku
- Mój obrońca – Janusz Korczak
- Mam prawo do wychowania w rodzinie
- Mam prawo do nauki, informacji i wolnego czasu
- Mam prawo do wolności wypowiedzi, religii
- Mam prawo do ochrony zdrowia
- Mam prawo do tajemnicy korespondencji, do prywatności
- Mam prawo do akceptacji mimo niepełnosprawności
- My, dzieci mamy swoje święto
Po realizacji projektu innowacji “Metody i formy zapoznawania dzieci w wieku przedszkolnym z prawami dziecka” powinnyśmy otrzymać informację na temat:
- poziomu wiedzy wychowanków z zakresu znajomości praw i obowiązków dziecka,
- osiągnięcia wyznaczonych celów,
- rozumienia i respektowania omawianych praw,
- oszacowania efektów wdrożonego programu,
- uzyskania informacji zwrotnej od Rodziców nt. świadomości ich dzieci swoich praw i obowiązków.
Efekty realizacji wprowadzonej innowacji możemy rozpatrywać w aspekcie zdobytej wiedzy, nabytych umiejętności i wykształconych odpowiednich postaw.