W dobie szybkiego postępu cywilizacyjnego oraz gwałtownych zmian klimatycznych coraz większe znaczenie mają działania człowieka na rzecz ochrony przyrody. Problem ten dotyczy wszystkich mieszkańców Ziemi, a edukacja ekologiczna już od najmłodszych lat jest podstawą do racjonalnego postępowania w duchu szacunku do przyrody i jej ochrony teraz i w przyszłości. Należy ukazać nie tylko zagrożenia, ale i piękno przyrody by kształtować postawy ekologiczne. Dla dobra wspólnego trzeba włączyć tu również rodziców, którzy dając dzieciom przykład troski o środowisko zachęcaliby dzieci do tego typu działań.

Celem innowacji jest:

• Zdobywanie umiejętności obserwacji środowiska naturalnego.
• Rozbudzenie wśród dzieci poszanowania do świata przyrody i potrzeby kontaktu z nią.
• Rozwijanie postawy odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego.
• Dostrzeganie nieprawidłowości w działaniach ludzkich i rozwoju cywilizacyjnym.
• Wyrabianie nawyku segregowania odpadów, oszczędnego korzystania z zasobów Ziemi, konieczności recyklingu.
• Budowanie szeroko pojętych postaw proekologicznych i czynna ochrona przyrody.
• Poznanie podstawowych zasad ochrony środowiska naturalnego i podejmowanie działań w kierunku jego ochrony.
• Promowanie stylu życia opartego o współistnienie człowieka w harmonii z całą przyrodą.
• Rozpoznawanie zależności występujących w przyrodzie.
• Zdobycie wiedzy na temat umiejętnego korzystania z zasobów Ziemi.
• Integrowanie działań ekologicznych przedszkola i rodziny.

Innowacja jest przeznaczona dla dzieci w wieku przedszkolnym i realizowana przez cały rok szkolny we wszystkich grupach wiekowych. Efekty realizacji możemy rozpatrywać w trzech aspektach: zdobytej przez dzieci wiedzy, nabytych umiejętności i wykształconych odpowiednich postaw.

ZDOBYTA WIEDZA:

• Negatywne wpływy działalności człowieka na różne ekosystemy – postęp cywilizacyjny, a życie na Ziemi.
• Różnorodność fauny i flory.
• Sposoby przetwarzania odpadów.
• Swobodne operowanie wybranymi terminami i pojęciami ekologicznymi.
• Reguły i mechanizmy funkcjonujące w przyrodzie.
• Sposoby ochrony przyrody ożywionej i nieożywionej.
• Gatunki fauny i flory zagrożone wyginięciem i sposoby ich ochrony.
• Poznanie warunków atmosferycznych.
• Alternatywne źródła energii nie stanowiące zagrożeń dla środowiska.
• Znajomość przedstawicieli ssaków, ptaków, gadów, płazów, ryb, owadów.
• Różnice między krajobrazem przemysłowym a turystycznym i rolniczym.
• Znajomość roślin charakterystycznych dla danych środowisk przyrodniczych.
• Zależności między człowiekiem i środowiskiem.
• Naturalne zagrożenia dla świata przyrody i ich następstwa.

NABYTE UMIEJĘTNOŚCI:

• Prowadzenie obserwacji przyrodniczych (analizowanie i wnioskowanie).
• Dostrzeganie zależności między porą roku a wyglądem przyrody.
• Bezinteresowne działania na rzecz zwierząt i roślin.
• Samodzielne interpretowanie wydarzeń, zjawisk.
• Dostrzeganie piękna przyrody.
• Dostrzeganie nieprawidłowości w zachowaniu człowieka oraz umiejętne reagowanie na nie.
• Postrzeganie zależności między człowiekiem a środowiskiem i ich ocena (działalność dobra, zła).
• Diagnozowanie przyczyn ochrony środowiska naturalnego.
• Prowadzenie hodowli.
• Obserwowanie i porównywanie budowy, zachowań sposobów poruszania się, zdobywania pożywienia przedstawicieli różnych gatunków zwierząt.

WYKSZTAŁCONE POSTAWY:

• Czynna ochrona środowiska w codziennym życiu.
• Współodpowiedzialność za losy Ziemi.
• Tolerancja i szacunek wobec różnorodnych przejawów życia.
• Wrażliwość na krzywdę i niesprawiedliwość.
• Opiekuńczy stosunek do świata roślin i zwierząt.

Nowatorski charakter innowacji polega na stosowaniu metod i technik aktywizujących przy jednoczesnym ograniczeniu metod podających. Tylko taka praca z dziećmi pozwala osiągnąć wysokie efekty edukacyjne.
Metody i techniki aktywnego poznawania zachęcają dzieci do systematyczności, samodzielności w rozwiązywaniu problemów, uczą współpracy w grupie, kształtują umiejętność poprawnego wypowiadania się z poszanowaniem godności rówieśników, wzmacniają wiarę we własne siły, rozwijają wyobraźnię, myślenie i spostrzeganie u dzieci. Sprawna i efektywna realizacja programu wymaga stosowania przez nauczyciela odpowiednich, urozmaiconych form prowadzenia zajęć z uwzględnieniem predyspozycji indywidualnych dzieci. Do technik ekologicznych wykorzystywanych w realizacji programu należą: ścieżka przyrodnicza, ścieżki zdrowia, gawędy, apele ekologiczne, zabawy tropiące, mitingi ekologiczne, biesiady ekologiczne i happeningi ekologiczne. Odpowiedni dobór technik pozwoli wzbogacić dzieciom wiedze o środowisku przyrodniczym wytworzy emocjonalną więź, która pozwoli na kształtowanie postawy w harmonii z przyrodą.

Treści ekologiczne zawarte w programie innowacyjnym dotyczą między innymi poznawania bogactwa przyrody, zjawisk i procesów przyrodniczych, ochrony środowiska naturalnego.
Treści programowe zostały ujęte w pięć bloków:

1. Odczuwamy piękno przyrody – słucham, widzę, czuję.
2. Poznajemy tajemnice przyrody – obserwuję, badam, wiem.
3. Zagrożenia dla naszej Ziemi.
4. Jesteśmy częścią tego świata, uczymy się o niego dbać.
5. Propozycje uroczystości i imprez związanych z obchodami Dni Ziemi.

Treści programowe z poszczególnych bloków każdy nauczyciel może dobierać zgodnie z aktualną potrzebą oraz wiekiem i umiejętnościami dzieci, z którymi pracuje.

Ewaluacja tego programu ma na celu pozyskanie informacji o poziomie wiedzy i umiejętności w zakresie edukacji ekologicznej oraz skutków zastosowania metod i technik aktywizujących. Dokonując ewaluacji należy przede wszystkim skupić się na ocenie trzech aspektów:

• poziomu wiedzy i umiejętności dzieci,
• aktywnej postawie wobec ochrony naszego środowiska,
• postrzegania i akceptacji działań programu przez rodziców.

Aby informacje okazały się rzetelne należy:

• obserwować dzieci podczas zabaw, zajęć i innych metod zawartych w programie,
• prowadzić rozmowy indywidualne z dziećmi,
• obserwować zaangażowanie i udział w akcjach proekologicznych, konkursach, uroczystościach
• dokonać oceny realizowanego programu na Radzie Pedagogicznej,
• uzyskać informacje zwrotne od Rodziców dotyczące wpływu programu na zachowania ekologiczne u dzieci.

Wyniki ewaluacji pozwolą na określenie przydatności innowacji oraz dadzą wskazówki do ewentualnego uzupełnienia lub zmodyfikowania.